De verschillende anticonceptie op een rijtje

Wil je wel genieten van intimiteit, maar voorkomen dat je zwanger wordt? Dan heb je de keuze uit verschillende soorten anticonceptie, ook wel voorbehoedmiddelen genoemd. Deze hebben allemaal hun eigen werkwijze, voor- en nadelen. We zetten de verschillende opties graag voor je op een rij, zodat je gemakkelijk kunt kiezen welke het beste bij je past.

Belangrijk om daarbij te vermelden is dat de genoemde bijwerkingen kunnen voorkomen, maar zeker niet bij iedereen even sterk aanwezig zijn. Vaak worden er zelfs helemaal geen bijwerkingen ervaren.

Voorbehoedmiddelen met hormonen

De hormonen in alle volgende vormen van anticonceptie komen in je bloed terecht. Als gevolg van deze verandering in je hormoonbalans, kun je niet zwanger worden.

De gewone pil

De meest bekende vorm van anticonceptie is natuurlijk de pil. In de pil zitten twee hormonen: oestrogeen en progestageen. Daardoor wordt het ook wel de combinatiepil genoemd. Je slikt hem je vier weken lang elke dag op hetzelfde tijdstip, waarna je een stopweek inlast. In deze stopweek word je ongesteld.

Het voordeel van de pil is dat je je menstruatie kunt uitstellen door de stopweek over te slaan. Ook zijn je menstruaties doorgaans wat lichter en korter. Het nadeel is dat sommige vrouwen (zeker in de eerste maanden) wat bijwerkingen ervaren. Denk aan hoofdpijn, gespannen borsten, somberheid, minder zin in seks en bloedverlies op dagen dat je niet ongesteld bent.

De minipil

In de minipil zit geen oestrogeen, maar enkel progestageen. Daardoor is hij ook geschikt voor vrouwen die borstvoeding geven. Je slikt hem in tegenstelling tot de gewone pil altijd door, dus zonder stopweek. Veel vrouwen kiezen voor de minipil omdat de menstruatie de eerste maanden weliswaar wat onregelmatig kan zijn, maar daarna doorgaans verdwijnt. Ook bij de minipil kan het zijn dat je in het begin wat bijwerkingen ervaart, zoals hoofdpijn, puistjes, haaruitval, lichte somberheid en gevoelige borsten.

De prikpil

Vind je het lastig om elke dag op hetzelfde tijdstip de pil te slikken? Dan kun je kiezen voor de prikpil. Deze wordt 1 keer in de 12 weken gezet en bevat een wat hogere dosis progestageen. Dit hormoon blijft drie maanden actief in je lichaam. Ideaal voor wie er niet elke dag aan wil denken om de pil te slikken.

Een spiraaltje

Een spiraaltje is een ankertje dat in de baarmoeder wordt geplaatst, waar het constant een lage dosis progestageen afgeeft. Het kan 5 tot 8 jaar blijven zitten, waardoor je er totaal geen omkijken naar hebt. Vaak wordt je menstruatie een stuk lichter of word je zelfs helemaal niet meer ongesteld. Ook bij het spiraaltje kan het zijn dat je in de eerste maanden wat bijwerkingen hebt, zoals hoofdpijn, puistjes, haaruitval, pijn in je borsten en wat meer afscheiding uit je vagina.

Het hormoonstaafje

Net als bij een spiraaltje, heb je ook naar een hormoonstaafje geen omkijken. Het wordt onder de huid geplaatst, waar het tot 3 jaar werkzaam blijft door progestageen af te geven. Ook met een hormoonstaafje kun je de eerste maanden wat onregelmatig ongesteld zijn, waarna je menstruatie vaak helemaal wegblijft. Enkele bijwerkingen waar je last van kunt hebben zijn: puistjes, hoofdpijn, haartuitval, lichte somberheid.

De hormoonring

Deze soepele ring kun je zelf in de vagina plaatsen, waar hij vier weken lang de hormonen oestrogeen en progestageen afgeeft. Na deze vier weken los je net als bij de pil een stopweek in, of breng je direct een nieuwe in. Zo kun je je menstruatie uitstellen. Vaak worden met een hormoonring je menstruaties ook wat korter en milder.

Qua mogelijke bijwerkingen moet je denken aan dezelfde als bij de pil: hoofdpijn, gespannen borsten, minder zin in seks, somberheid en af en toe bloedverlies als je niet ongesteld bent. Doordat de ring in de vagina zit, kan deze ook wat jeuk en extra afscheiding veroorzaken. Helaas geeft de hormoonring ook iets meer kans op trombose (bloedklonten in je bloedvat) dan de pil.

De hormoonpleister

Deze dunne, huidkleurige pleister plak je drie weken achter elkaar, waarna de stopweek volgt. Elke pleister blijft een week zitten en de werking is door de combinatie van oestrogeen en progestageen hetzelfde als bij de pil. Tijdens de stopweek word je ongesteld, doorgaans wat korter en lichter dan normaal. De bijwerkingen treden vooral in de eerste maanden op. Sommige vrouwen hebben dan last van hoofdpijn, gespannen borsten, minder zin in seks, somberheid en wat bloedverlies buiten je menstruatie om. En net als bij de hormoonring heb je een iets grotere kans op trombose.

Voorbehoedmiddelen zonder hormonen

Wil je liever geen hormonen gebruiken, bijvoorbeeld omdat je daar heftig op reageert? Dan kun je voor een voorbehoedmiddel zonder hormonen kiezen.

Het koperspiraal

Een koperspiraal lijkt op een hormoonspiraal, maar bevat geen hormonen. Het koper maakt zaadcellen inactief, waardoor je zelf wel vruchtbaar blijft, maar er toch geen bevruchting kan plaatsvinden. Het koperspiraal kan 5 tot 10 jaar blijven zitten. Het nadeel is dat sommigen in de eerste maanden wat zwaardere en langere menstruaties hebben. In een enkel geval blijft dit zo.

Het condoom

Een condoom is een rubberen omhulsel dat om de penis wordt gedragen tijdens de seks. Het vangt de zaadcellen op, waardoor geen bevruchting kan plaatsvinden. Van alle voorbehoedmiddelen is het condoom de enige die ook beschermt tegen seksueel overdraagbare aandoeningen. Zeker als je wisselende bedpartners hebt, is het gebruik van condooms verstandig, eventueel aanvullend op een andere anticonceptiemethode.

Sterilisatie

Bij alle bovengenoemde anticonceptiemethoden kun je gewoon weer zwanger worden als je ermee stopt. Weet je zeker dat je geen kinderen (meer) wilt? Dan is sterilisatie ook een optie. Dit is een operatie waarbij je eileiders worden geblokkeerd, waardoor er geen eicel meer vrij kan komen. Dit is meestal niet terug te draaien, wat maakt dat je 100% zeker moet zijn van je beslissing.