Postnatale depressie: wat als je depressief bent na de bevalling
Wat is een postnatale depressie
Een postnatale depressie wordt ook wel zwangerschapsdepressie of eigenlijk beter, een postpartum depressie genoemd. Het komt best vaak voor. Depressief worden na de bevalling komt bij circa 10 tot 15 procent van de mensen voor die bevallen zijn. Mensen voelen zich vaak angstig na de bevalling, leeg en krijgen vaak te maken met veel schuldgevoel. In de meeste gevallen heb je immers een wolk van een baby op de wereld gezet dus je zou blij moeten zijn. Gevoelens van verwarring en eenzaamheid steken de kop op op het moment dat het helemaal niet zo voelt.
Goed om te weten dat een postnatale depressie of postpartum depressie ook al tijdens de zwangerschap kan beginnen en ook voorkomt na een miskraam of abortus.
Een postpartum depressie is wat anders dan een postpartum angststoornis. Bij een angststoornis hoef je geen depressieve gevoelens te ervaren. Mensen met een depressie hebben juist wel vaak last van angstgevoelens. Het is belangrijk om de diagnose goed te stellen omdat de behandeling vaak anders is.
Symptomen van een postnatale depressie
De symptomen van een postnatale depressie zijn hetzelfde als bij een ‘normale’ depressie maar kunnen ook negatieve gevoelens richting je kindje geven:
- Somberheid
- Lusteloos zijn
- Angstig na bevalling
- Je waardeloos voelen
- Heel veel of juist heel weinig eten
- Slecht slapen
- Onrustig of juist geremd gedrag
- Moe zijn
- Concentratiestoornissen
- Geen beslissingen kunnen nemen
- Gedachten aan de dood
- Moeite hebben om te binden met je kindje
- Het lastig vinden om alleen gelaten te worden met je kindje
- Je kind 'niet leuk vinden'
Hoe lang duurt een postnatale depressie?
Mensen kunnen depressief worden vlak na de bevalling maar ook weken of maanden daarna. Soms is het stoppen van borstvoeding een trigger of het terug gaan naar het werk. Meestal gaat deze depressie met een paar maanden weer over maar dit kan ook langer duren. Er zijn gevallen bekend dat dit jaren duurt.
Wat is het verschil tussen 'Baby Blues' en een postnatale depressie?
Door de enorme daling van de hormonen na de bevalling, ervaart ongeveer 80% van de mensen die zijn bevallen, twee of drie dagen na de bevalling gevoelens van angst, irritatie boosheid of zorgen.
Deze gevoelens zijn heel normaal. Je hebt een flink slaaptekort, je hormonen gaan alle kant op en de lijst van verantwoordelijkheden neemt alleen maar toe. Niet raar dat je hier echt flink van slag door kan zijn. Deze gevoelens worden ook wel de 'baby blues' genoemd. Binnen enkele dagen tot twee weken verdwijnen deze gevoelens vanzelf.
Een postnatale depressie is anders. Dit kan maanden tot zelfs jaren duren en de gevoelens van angst, somberheid, boosheid en verdriet zijn bij een postnatale depressie intenser dan bij de 'baby blues' waarbij je je een aantal dagen of een paar weken depressief voelt na de bevalling. Gevoelens van je waardeloos voelen, verdriet, boosheid en somberheid nemen de overhand bij een postnatale depressie waardoor het niet meer lukt om bijvoorbeeld te douchen, te eten, jezelf te verzorgen. Mensen isoleren zichzelf vaak en trekken zich steeds meer terug.
Wie loopt er meer risico op een depressie na de bevalling?
Mensen die chronisch ziek zijn of psychische klachten hebben, alcohol of drugs gebruiken of licht verstandelijk beperkt zijn, hebben een grotere kans op een postnatale depressie. Ook een erfelijke factor kan meespelen: Kinderen van wie de moeder ooit een postnatale depressie heeft gehad, hebben een drie keer hogere kans er zelf ook een op te lopen. Uit onderzoek blijkt daarnaast dat vrouwen in de leeftijd 18-24 jaar een grotere kans hebben op een depressie. En dan zijn er nog zogenaamde perinatale factoren: denk aan een ongewenste of ongeplande zwangerschap, stress, angst of complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling, of vroeggeboorte of ziekte van het kindje. Ten slotte spelen ook sociale factoren zoals opleiding, werk en ingrijpende levensgebeurtenissen mee.
Het is natuurlijk niet zo dat als je een van de risicofactoren hebt, je automatisch depressieve gevoelens krijgt na de bevalling. Net zo goed dat als je geen risico factoren hebt, je geen postnatale depressie kan krijgen. Iedereen kan depressief worden na de bevalling maar er zijn wel dingen die je zelf ook kan doen om de kans op een depressie te verkleinen.
Hoe voorkom je een postnatale depressie
Het is belangrijk om gezond te leven en voldoende te bewegen. Ook is het goed om leuke mensen te ontmoeten en leuke dingen te blijven doen als de baby net geboren is, want anders wordt je wereldje wel heel erg klein. Het helpt als je mensen om je heen hebt die jou steunen en als je een beetje positief over jezelf denkt. En praat over je gevoelens, er is niets om je voor te schamen!
Wanneer naar de huisarts
Wanneer je depressieve gevoelens invloed hebben op je dagelijkse leven en je bijvoorbeeld moeite krijgt om uit bed te komen en goed voor jezelf te zorgen en dit langer duurt dan een paar weken, dan is het verstandig om hulp in te schakelen. Ook als deze depressieve gevoelens met de tijd alleen maar erger worden en je het gevoel hebt dat je afglijdt!
Behandeling en tips bij een postnatale depressie
Veel mensen die depressief zijn na de bevalling of angstig zijn na de bevalling, voelen zich eenzaam en schamen zich. Doordat ze er niet over praten laat een diagnose vaak langer op zich wachten. Terwijl hulp juist belangrijk is. Een depressie kan zorgen voor zelfmoordgedachten of gevoelens om het kind iets aan te doen. Een depressie heeft invloed op de moeder-kind relatie en op de manier van hechting tussen moeder en kind.
Naast voldoende rust, beweging en goede voeding worden antidepressiva voorgeschreven, soms in combinatie met een slaapmiddel. Nadeel is vaak dat er dan geen borstvoeding meer mag worden gegeven. De medicijnen worden meestal gecombineerd met therapie. Soms worden hormoonpleisters voorgeschreven (oestrogeenpleisters). Supplementen zoals tryptofaan, ijzer, visolie, magnesium, vitamine b6 en b12 kunnen ondersteunend werken. In ernstige gevallen is een psychiatrische behandeling of opname nodig.
Zuranolone: de postpartum depressie pil
Op dit moment loopt er een evaluatie in Amerika naar de 'postpartum depressie pil' Zuranolone. Zuranolone zou heel effectief zijn voor mensen met een postpartum depressie. Zuranolone, een pil, zou je gedurende twee weken 1 keer per dag slikken. De FDA (de instantie die medicijnen goedkeurt voor gebruik) zal binnen een paar maanden besluiten of dit medicijn wordt goedgekeurd. Helaas is dan alleen nog gebruik toegestaan in de Verenigde Staten.
Kraambedpsychose
Een op de 1.000 vrouwen krijgt te maken met een zogenaamde kraambedpsychose. Je krijgt dan de klachten die bij een postnatale depressie horen, maar daarnaast zijn er ook andere klachten zoals waandenkbeelden, verlies contact met de werkelijkheid, wisselend bewustzijn, verwardheid en/of gedachten aan zelfdoding of de baby iets willen aandoen. Neem dan contact op met de spoedlijn van de huisarts voor directe hulp.
Denk je aan zelfmoord of wil jij je kind iets aan doen? Je kunt 24 uur per dag contact opnemen met zelfmoordpreventie via www.113.nl of bellen met het nummer 0800-0113. Dit mag anoniem.
