Wat is PCOS?

PCOS staat voor Polycysteus Ovarium Syndroom. Bij deze aandoening ontstaan er vochtblaasjes (cysten) in de eierstokken. Deze bevatten niet-gerijpte eicellen. PCOS schopt je hormoonhuishouding vaak in de war; het leidt vooral tot een overschot aan ‘mannelijke’ hormonen, androgenen geheten. Zo heb je met PCOS vaak meer testosteron in je bloed dan gezonde mensen. Dat kan gevolgen hebben voor bijvoorbeeld je menstruatiecyclus, eetlust, vruchtbaarheid, suikerspiegel, haargroei, energie en stemming. Ook hebben mensen met PCOS meer risico op het ontwikkelen van andere aandoeningen, zoals suikerziekte, obesitas en hart- en vaatziekten. Er is momenteel nog geen genezing mogelijk van PCOS. Het goede nieuws is dat er wel verschillende behandelingen bestaan. Ook heeft een gezonde leefstijl positieve effecten.

De mogelijke oorzaken van PCOS

Waarom iemand PCOS ontwikkelt, is nog niet helemaal duidelijk. Er zijn aanwijzingen dat erfelijkheid een rol speelt. Andere mogelijke oorzaken zijn insulineresistentie en hoge ontstekingswaarden.

Insulineresistentie houdt in dat je lichaam niet goed in staat is om je suikerspiegel te stabiliseren, waardoor deze te hoog blijft. Als gevolg hiervan wordt er meer insuline aangemaakt, het hormoon dat normaal gesproken je bloedsuikerspiegel reguleert. Doordat je lijf ongevoeliger voor insuline wordt, blijft het actief in je lichaam. Die insuline kan vervolgens worden omgezet in mannelijke hormonen, waardoor je klachten ontwikkelt.

Overgewicht en obesitas gaan vaak samen met PCOS. Het is echter nog niet duidelijk wat hier oorzaak en gevolg is. Wel is het zo dat overgewicht PCOS-klachten kan verergeren.

Een andere mogelijke oorzaak van PCOS schuilt in te hoge ontstekingswaarden. Witte bloedcellen worden normaal gesproken aangemaakt als je lijf vecht tegen ziekte, maar in dit geval is de aanmaak ervan te groot. Ook dat kan zorgen voor een verhoogde aanmaak van mannelijke hormonen.

PCOS: de symptomen

PCOS kan zich uiten in veel verschillende symptomen. Zo ontwikkelt maar liefst 50% van de mensen met PCOS diabetes type 2. Vooral wanneer er sprake is van overgewicht, is de kans op het ontwikkelen van diabetes hoog. Een groot deel van de mensen met PCOS kampt dan ook met overgewicht. Dit komt deels door een ander symptoom van deze aandoening: meer eetlust en meer trek in koolhydraten. Bovendien hebben mensen met PCOS vaak een lagere energieverbranding: je hebt simpelweg minder calorieën nodig om op gewicht te blijven. Dat zorgt voor overeten, met gewichtstoename als logisch gevolg.

Een belangrijk symptoom van deze aandoening is een verminderde vruchtbaarheid. Menstruaties zijn onregelmatig, blijven uit of zijn juist heel zwaar. Zwanger worden is daardoor lastiger, net als zwanger blijven. PCOS geeft namelijk een verhoogd risico op miskramen.

Ook kunnen de hogere testosteronspiegels zorgen voor de typisch mannelijke haargroei in het gezicht en op je lichaam, maar ook haarverlies op je hoofd. Het haar wordt in dat geval steeds dunner en je kunt inhammen krijgen. Wat huidklachten betreft zien we meer acne of donkere plekken op de huid (acanthosis nigricans) bij mensen met PCOS.

PCOS gaat ook vaker samen met depressieve klachten, angsten en eetstoornissen. Dit kan deels worden verklaard door de impact die de symptomen op je mentale gezondheid hebben, maar ook de onbalans in je hormonen kan je stemming beïnvloeden.

Andere symptomen van PCOS zijn slaapproblemen, vermoeidheid (ook al slaap je voldoende) en verstoorde cholesterolwaarden.

Diagnose: wanneer heb ik PCOS?

Om de diagnose PCOS te krijgen, moet er sprake zijn van minstens twee van deze drie symptomen:

• Onregelmatige of afwezige menstruatie
• Hogere waarden van het hormoon testosteron
• Aanwezigheid van meerdere cysten in de eierstokken

PCOS in het dagelijks leven

PCOS kan een behoorlijke impact hebben op je leven. Je kunt je onbegrepen en gefrustreerd voelen. Zeker wanneer je wilt afvallen of zwanger wilt worden en dat ondanks je gezonde leefstijl niet lukt. Daarom is het belangrijk dat je op steun van je omgeving kunt rekenen, inclusief die van medische professionals. Welke klachten je ook ervaart: weet dat er verschillende oplossingen zijn die verlichting kunnen bieden. Of dit nu medicatie, supplementen of leefstijl is. Wat voor jou de beste aanpak is, is heel persoonlijk. Heb je PCOS en wil je graag een persoonlijk advies? Onze medische experts staan voor je klaar!